Η μνήμη του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, 43 χρόνια από τη δολοφονία του (4.4.1968) κλείνει μέσα της εξαιρετικά...
επίκαιρα μηνύματα. Βοηθάει να κατανοήσουμε τη σημασία των μαζικών μη βίαιων δράσεων πολιτικής ανυπακοής αλλά και να απορρίψουμε ανιστόρητες απόψεις ότι η επιλογή της μη βίας σημαίνει παθητικότητα, απουσία πνεύματος ριζικής αμφισβήτησης, άρνηση της επανάστασης.
Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ δεν ήταν πολιτικός, με τη στενή έννοια του όρου. Υπήρξε ακτιβιστής, αντιρατσιστής, ανθρωπιστής, υπέρμαχος των πολιτικών δικαιωμάτων για τους μαύρους, φιλειρηνιστής, πολέμιος του «βρώμικου» πολέμου των ΗΠΑ στο Βιετνάμ, αντίπαλος της αποικιοκρατίας, κήρυκας της μη βίας και της ισότητας. Πηγή έμπνευσής του υπήρξε ο Μαχάτμα Γκάντι, ο ηγέτης του κινήματος για την ανεξαρτησία της Ινδίας, που με τις μη βίαιες μορφές δράσης του κλόνισε συθέμελα το καθεστώς της Βρετανικής αποικιοκρατίας και οδήγησε στην απελευθέρωση της μεγάλης χώρας του, το 1947.
Ας θυμηθούμε πώς ξεκίνησε τους αγώνες του το 1955 , στα 26 χρόνια του, όταν ήταν ένας απλός παπάς σε εκκλησία Βαπτιστών στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα. Όλα άρχισαν με τη σύλληψη της Ρόζας Παρκς, μιας μαύρης Αμερικανίδας, που αρνήθηκε να δώσει τη θέση της στο λεωφορείο σ΄έναν λευκό. Η λαϊκή αντίδραση πήρε τη μορφή μαζικού μποϋκοτάζ των λεωφορείων και πυροδοτήθηκε ακόμη περισσότερο όταν ο Κινγκ συνελήφθη και το σπίτι του πυρπολήθηκε. Ήταν τέτοια η μαζική διάσταση του κινήματος που οδήγησε στην έκδοση απόφασης από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ με την οποία κηρύχθηκαν αντισυνταγματικοί οι νόμοι που επέβαλαν χωριστές θέσεις στα λεωφορεία για μαύρους και λευκούς. Πρώτη νίκη για τον νεαρό Κινγκ και το κίνημα της πολιτικής ανυπακοής.
Δεκατρία χρόνια μετά, ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ τέθηκε επικεφαλής μιας μεγαλειώδους πορείας εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών – μαύρων και λευκών – προς την Ουάσιγκτον, όπου από τα σκαλιά του μνημείου Λίνκολν, εκφώνησε την πασίγνωστη ομιλία του «Έχω ένα όνειρο». Και το 1965 οι αγώνες του κινήματος των πολιτικών δικαιωμάτων έδωσαν καρπούς με τη ψήφιση νόμου από το Κογκρέσο των ΗΠΑ που αναγνώριζε το δικαίωμα ψήφου, χωρίς περιορισμούς για τους μαύρους.
«Μια αληθινή επανάσταση αξιών – έλεγε ο Κίνγκ - θα μας κάνει να αναρωτηθούμε για το δίκαιο πολλών από τις παρελθούσες και σύγχρονές μας πολιτικές. Μια αληθινή επανάσταση αξιών δε θα επιτρέπει τον εφησυχασμό μπροστά στο αυξανόμενο χάσμα πλούτου και φτώχειας. Η Δυτική αλαζονεία ότι έχουμε τα πάντα να διδάξουμε τους άλλους και τίποτα να διδαχθούμε απ’ αυτούς δεν είναι δίκαιη».
Σ ’έναν κόσμο γεμάτο βία και ανισότητες , όπου οι κοινωνίες δοκιμάζονται από πολιτικές «σούπερ λιτότητας» (της οποίες βιώνει επώδυνα και ο ελληνικός λαός) τα λόγια αυτά ηχούν εξαιρετικά επίκαιρα. Η αξία τους επιβεβαιώνεται και από τις ελπιδοφόρες αραβικές λαϊκές εξεγέρσεις, παρ’ όλες τις αντιφάσεις τους. Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ζει διότι οι ιδέες για τις οποίες αγωνίστηκε και θυσιάστηκε εξακολουθούν να δίνουν τροφής τα όνειρα ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων για έναν πιο δίκαιο, ειρηνικό και αλληλέγγυο κόσμο.
Ας θυμηθούμε πώς ξεκίνησε τους αγώνες του το 1955 , στα 26 χρόνια του, όταν ήταν ένας απλός παπάς σε εκκλησία Βαπτιστών στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα. Όλα άρχισαν με τη σύλληψη της Ρόζας Παρκς, μιας μαύρης Αμερικανίδας, που αρνήθηκε να δώσει τη θέση της στο λεωφορείο σ΄έναν λευκό. Η λαϊκή αντίδραση πήρε τη μορφή μαζικού μποϋκοτάζ των λεωφορείων και πυροδοτήθηκε ακόμη περισσότερο όταν ο Κινγκ συνελήφθη και το σπίτι του πυρπολήθηκε. Ήταν τέτοια η μαζική διάσταση του κινήματος που οδήγησε στην έκδοση απόφασης από το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ με την οποία κηρύχθηκαν αντισυνταγματικοί οι νόμοι που επέβαλαν χωριστές θέσεις στα λεωφορεία για μαύρους και λευκούς. Πρώτη νίκη για τον νεαρό Κινγκ και το κίνημα της πολιτικής ανυπακοής.
Δεκατρία χρόνια μετά, ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ τέθηκε επικεφαλής μιας μεγαλειώδους πορείας εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών – μαύρων και λευκών – προς την Ουάσιγκτον, όπου από τα σκαλιά του μνημείου Λίνκολν, εκφώνησε την πασίγνωστη ομιλία του «Έχω ένα όνειρο». Και το 1965 οι αγώνες του κινήματος των πολιτικών δικαιωμάτων έδωσαν καρπούς με τη ψήφιση νόμου από το Κογκρέσο των ΗΠΑ που αναγνώριζε το δικαίωμα ψήφου, χωρίς περιορισμούς για τους μαύρους.
«Μια αληθινή επανάσταση αξιών – έλεγε ο Κίνγκ - θα μας κάνει να αναρωτηθούμε για το δίκαιο πολλών από τις παρελθούσες και σύγχρονές μας πολιτικές. Μια αληθινή επανάσταση αξιών δε θα επιτρέπει τον εφησυχασμό μπροστά στο αυξανόμενο χάσμα πλούτου και φτώχειας. Η Δυτική αλαζονεία ότι έχουμε τα πάντα να διδάξουμε τους άλλους και τίποτα να διδαχθούμε απ’ αυτούς δεν είναι δίκαιη».
Σ ’έναν κόσμο γεμάτο βία και ανισότητες , όπου οι κοινωνίες δοκιμάζονται από πολιτικές «σούπερ λιτότητας» (της οποίες βιώνει επώδυνα και ο ελληνικός λαός) τα λόγια αυτά ηχούν εξαιρετικά επίκαιρα. Η αξία τους επιβεβαιώνεται και από τις ελπιδοφόρες αραβικές λαϊκές εξεγέρσεις, παρ’ όλες τις αντιφάσεις τους. Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ζει διότι οι ιδέες για τις οποίες αγωνίστηκε και θυσιάστηκε εξακολουθούν να δίνουν τροφής τα όνειρα ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων για έναν πιο δίκαιο, ειρηνικό και αλληλέγγυο κόσμο.
* Ο Πάνος Τριγάζης είναι υπεύθυνος του τμήματος εξωτερικής πολιτικής του ΣΥΝ.
Πηγή: www.tvxs.gr
