Ιδιωτικοποιήσεις: Ολοι οι «άσοι» στο τραπέζι

των Μ. Καϊταντζίδη - Φ. Κόλλια

Στο βελτιωμένο διεθνές κλίμα και στη δυναμική που δημιουργείται από το ταξίδι του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά επιχειρεί να πατήσει και η διοίκηση του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ) προκειμένου να δώσει νέα πνοή στις αποκρατικοποιήσεις.
Στην οδό Κολοκοτρώνη, με το που λένε «Δόξα τω Θεώ» (αίσιο τέλος στο διαγωνισμό για ΟΠΑΠ) αρχίζουν τα .... «Βοήθα Παναγία», όπως αποδεικνύεται από το πρόσφατο στραβοπάτημα με τη ΔΕΠΑ και τις συνεχείς απαιτήσεις της ρωσικής πλευράς.

Η αναδιάταξη του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων θεωρείται απαραίτητη και γιατί οι εμπλοκές στις διαδικασίες και οι καθυστερήσεις, βάζουν σε κίνδυνο τους στόχους του Ταμείου.

Ήδη ο πήχης για τα προσδοκώμενα έσοδα φέτος ψαλιδίζεται όπως όλα δείχνουν, με σύμφωνη γνώμη των δανειστών, στα 2 δισ. ευρώ (από 2,6 δισ.).

Η προβληματική διαδικασία στην προώθηση των μεγάλων αποκρατικοποιήσεων, υπονομεύει τις προσπάθειες της Κυβέρνησης να διατηρήσει το θετικό κλίμα που διαμορφώνεται διεθνώς για την Ελλάδα. Έτσι τα επικοινωνιακά επιτελεία, επιδιώκουν πάση θυσία να προβάλλουν με κάθε ευκαιρία επιχειρηματικές κινήσεις (όπως η απόκτηση από το Third Point ποσοστού στην Εnergean Oil) και κυβερνητικές πρωτοβουλίες. όπως το πρωθυπουργικό ταξίδι στο Πεκίνο.

Παράλληλα, επιχειρείται να μπουν στο τραπέζι όσο το δυνατόν περισσότερες επιλογές για τους επενδυτές προκειμένου να καλυφθούν αστοχίες και καθυστερήσεις σε επιμέρους ιδιωτικοποιήσεις.

Την ίδια στιγμή, όμως, οι μεγάλες αμαρτίες που κουβαλούν αρκετά από τα περιουσιακά στοιχεία που έχει αναλάβει να αξιοποιήσει / πωλήσει το ΤΑΙΠΕΔ, από τα ακίνητα μέχρι κρατικές επιχειρήσεις (που χρηματοδοτούνταν μέσω κρατικών ενισχύσεων οι οποίες θεωρούνται παράνομες από την Κομισιόν), δυσκολεύουν το έργο της διοίκησης.

Η τελευταία βρίσκεται ενίοτε μεταξύ διασταυρούμενων πυρών καθώς από τη μία πλευρά η κυβέρνηση καθυστερεί να προχωρήσει θεσμικές πρωτοβουλίες και από την άλλη οι ρυθμιστικές αρχές προχωρούν σε αλλαγές που μπορεί να επηρεάσουν έναν κρίσιμο διαγωνισμό.

Δεν είναι λίγες οι φορές που τις τελευταίες εβδομάδες ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ Γ. Εμίρης χρειάστηκε να σηκώσει το τηλέφωνο για να ηρεμήσει τα πνεύματα μεταξύ υπουργείων, ρυθμιστικών αρχών και διοικήσεων υπό αποκρατικοποίηση εταιρειών. Σε μία τουλάχιστον περίπτωση απαιτήθηκε η παρέμβαση του ιδίου του πρωθυπουργού.

Αφορμή για την τελευταία κόντρα μεταξύ Ταμείου και κυβέρνησης ήταν το σχέδιο για εκκαθάριση των αμυντικών βιομηχανιών (ΕΛΒΟ, ΕΑΣ) με το οποίο διαφωνεί ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Παν. Παναγιωτόπουλος.


Επιχείρηση ηλεκτροσόκ και στο βάθος… ΕΛΠΕ
Μόλις χθες δόθηκε στη δημοσιότητα το αμφίβολης υλοποίησης, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, σχέδιο ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ. Η προώθηση του τελευταίου, ακόμη και χωρίς αντιδράσεις από συνδικάτα και αντιπολίτευση, κανείς δεν πιστεύει ότι μπορεί να ολοκληρωθεί μέσα στα χρονοδιαγράμματα που θέτει η Κυβέρνηση (αρχές 2016), καθώς απαιτούνται πολλαπλές παρεμβάσεις σε νομικά, θεσμικά, και ρυθμιστικά θέματα που θα ανακύπτουν.

Όλα δε αυτά, τη στιγμή που η ενεργειακή αγορά αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα ρευστότητας, η ζήτηση ηλεκτρικού από συμβατικές μονάδες έχει περιοριστεί σημαντικά λόγω της κρίσης και της μεγάλης παραγωγής φωτοβολταϊκών, ενώ από το 2014 θα ξεκινήσει η αλλαγή του μοντέλου λειτουργίας της αγοράς.

Στην ενέργεια μεγάλος πονοκέφαλος παραμένει η ιδιωτικοποίηση ΔΕΠΑ/ΔΕΣΦΑ που «προχωρά» μέσα από συνεχείς καθυστερήσεις. Στην συγκεκριμένη περίπτωση ακόμα και αν δεν υπάρξουν νέες καθυστερήσεις είναι αμφίβολη η είσπραξη του όποιου τιμήματος φέτος ακόμη και αν συναινέσει η Γ.Δ. Ανταγωνισμού της ΕΕ και συμφωνήσει ο αγοραστής. Τα πράγματα θα γίνουν δυσκολότερα στην περίπτωση πρόκρισης ως πλειοδότη της ρωσικής Gazprom, από τη στιγμή που ο έλεγχος της Ε. Επιτροπής θα επεκταθεί στις δραστηριότητες της συγκεκριμένης εταιρείας στο σύνολο των χωρών της ΕΕ.

Με δεδομένο δε ότι η ρωσική εταιρεία έχει μονοπωλιακή, ή υπερδεσπόζουσα θέση στην προμήθεια πολλών χωρών της ΕΕ (Λιθουανία, Λεττονία, Εσθονία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Τσεχία, Ελλάδα και άλλες) ενώ σε βάρος της πραγματοποιείται έρευνα για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης, κανείς δεν μπορεί να μιλήσει με σιγουριά αν το φως που θα ανάψει η Ε. Επιτροπή, θα είναι πράσινο, κίτρινο, ή κόκκινο και αν τελικά η εταιρεία αυτή θα δεχτεί τυχόν δεσμευτικούς όρους που θα της τεθούν.

Με τα δεδομένα αυτά, εκτιμάται ότι είναι πιθανότατη η προώθηση της διαδικασίας για την πώληση του ποσοστού 35% που κατέχει το Δημόσιο στον όμιλο των Ελληνικών Πετρελαίων. Η ιδιωτικοποίηση αυτή θεωρητικά εμφανίζεται πιο απλή, καθώς η εταιρεία είναι εισηγμένη, ενώ έχει γίνει τροποποίηση του καταστατικού της εταιρείας που επιτρέπει τη μείωση του ποσοστού του Ελληνικού Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας.

Ωστόσο στην ιδιωτικοποίηση αυτή, καθοριστικός θα είναι ο ρόλος της οικογένειας Λάτση, η οποία μέσω της Paneuropean ελέγχει το 42% των μετοχών της εταιρείας.

Ο λόγος είναι ότι ο όποιος υποψήφιος αγοραστής, πριν από την κατάθεση της προσφοράς θα πρέπει να έρθει σε συμφωνία με τον μέτοχο του 42% είτε για την εξαγορά μέρους του ποσοστού, προκειμένου να έχει τον πλειοψηφικό έλεγχο στη γενική συνέλευση, ή σε άλλους είδους συμφωνία που θα επιτρέπει τον έλεγχο της εταιρείας από το νέο επενδυτή.

Σε κάθε περίπτωση θεωρείται ότι η συγκεκριμένη στιγμή για την πώληση των μετοχών των Ελληνικών Πετρελαίων που κατέχει το Δημόσιο είναι κατάλληλη, καθώς οι αγορές ανταποκρίθηκαν παραπάνω από θετικά στην έκδοση του ευρω-ομόλογου των 500 εκατομμυρίων, ενώ από την άλλη ο όμιλος μετά και την ολοκλήρωση της μεγάλης επένδυσης στο διυλιστήριο της Ελευσίνας, διαθέτει παραγωγική υποδομή, δίκτυο λιανικής και εμπορικές θυγατρικές στο εξωτερικό, που εγγυώνται θετική πορεία για τα επόμενα χρόνια.


Το μπαράζ των διαγωνισμών
Με φόντο και τις προβλέψεις για ισχυρή τουριστική κίνηση το φετινό καλοκαίρι, η κυβέρνηση ποντάρει πολλά στα περιουσιακά στοιχεία που συνδέονται με τον τουρισμό (μαρίνες, τουριστικά ακίνητα), σε μια περίοδο εξαιρετικών νέων για τις αφίξεις. Η μαζική είσοδος αμερικανικών επενδυτικών εταιρειών στους διαγωνισμούς του ΤΑΙΠΕΔ για ακίνητα θεωρείται ως ενδεικτική της αλλαγής κλίματος των τελευταίων εβδομάδων. Ισχυρά αμερικανικά funds (όπως η Colony Capital, η Baupost, κλπ) διεκδικούν σημαντικά περιουσιακά στοιχεία όπως η Αστέρας Βουλιαγμένης, τα 28 κτίρια του δημοσίου και άλλα τουριστικά ακίνητα.

Τις επόμενες εβδομάδες στο ΤΑΙΠΕΔ θα ξεκινήσουν τη διαδικασία παραχώρησης της Εγνατίας Οδού, ενώ προχωρά και η προετοιμασία για τους διαγωνισμούς πώλησης των Ελληνικών Ταχυδρομείων (ΕΛΤΑ), της ΕΥΔΑΠ, της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

Στο Ταμείο ευελπιστούν πως μπορεί να κλείσουν μέχρι το τέλος του χρόνου τους διαγωνισμούς για το Ιπποδρομιακό Στοίχημα (έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από δύο κοινοπραξίες, μία υπό την γαλλική PMU και μία υπό την Intralot) και την ΕΥΑΘ (ενδιαφέρονται ισχυροί ξένοι όμιλοι όπως η γαλλική Suez και η Mekorot από το Ισραήλ καθώς και οι κατασκευαστικοί όμιλοι Ελλάκτωρ και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ).

Μέχρι το τέλος του έτους ευελπιστούν πως θα ολοκληρωθεί και ο διαγωνισμός για το ακίνητο της Αφάντου στη Ρόδου καθώς και για κάποια άλλα εκ των τουριστικών ακινήτων σε Χαλκιδική, κλπ.

Οι συνεχείς παρατάσεις (με τελευταίο κρούσμα το διαγωνισμό για τις μαρίνες Αλίμου, Επιδαύρου, Υδρας) προβληματίζουν, αλλά ενίοτε θεωρούνται αναπόφευκτες αφού αποφασίζονται κατόπιν απαιτήσεων των ενδιαφερομένων. Στο ΤΑΙΠΕΔ, και αυτό κάνουν πως δεν το γνωρίζουν στην Κομισιόν, έχουν και έναν ακόμα πονοκέφαλο: Ακόμα και αν ολοκληρωθεί ένας διαγωνισμός απαιτούνται μήνες για την ολοκλήρωση της συναλλαγής ώστε να «κάνουν ταμείο».

Πρώτα πρέπει να ληφθούν σχετικές εγκρίσεις από ελεγκτικές αρχές στην Ελλάδα, στη συνέχεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κλπ. Ο διαγωνισμός π.χ. για τον ΟΠΑΠ ολοκληρώθηκε, αλλά παραμένει άγνωστο πότε θα ληφθούν οι σχετικές εγκρίσεις για να γίνει η μεταβίβαση των μετοχών.
Πηγή: http://www.euro2day.gr