27 Αυγ 2013

Τρία χρόνια θυσίες χωρίς αντίκρισμα

Τον Ιούνιο το χρέος έφτασε στα 321,62 δισ. ευρώ, επιστρέφοντας στα επίπεδα του 2009. 

Δραματικό αναμένεται το 2014

Κούρεψαν τα ομόλογα των ασφαλιστικών ταμείων και των ιδιωτών ομολογιούχων, ενώ μέχρι τώρα έχουν επιβάλει σκληρά μέτρα λιτότητας ύψους ....
28 δισ. ευρώ!

Του Ανδρέα Δανού
Μόνο οι «παράπλευρες απώλειες» των ασφαλιστικών ταμείων και των ιδιωτών ομολογιούχων και τα σκληρά μέτρα λιτότητας, ύψους 28 δισ. ευρώ από το δεύτερο μνημόνιο, έμειναν ως αποτέλεσμα της προσπάθειας «απομείωσης» χρέους, το οποίο έφτασε τον Ιούνιο του 2013 στα 321,62 δισ. ευρώ επιστρέφοντας στα επίπεδα του 2010.

Το υπουργείο Οικονομικών δικαιολογούσε χθες την αύξηση των 16 δισ. ευρώ από τον Μάρτιο, όταν το χρέος έφτανε στα 305,53 δισ. ευρώ, λέγοντας ότι πρόκειται για το μέρος του δανείου που πήρε η Ελλάδα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), με στόχο την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Περίπου δυόμισι χρόνια πριν, ο τότε υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος, μετά το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων (το περίφημο PSI+), δήλωνε με έμφαση ότι το δημόσιο χρέος είχε μειωθεί κατά 100 δισ. ευρώ, ενώ η ετήσιες ανάγκες της χώρας για την εξυπηρέτηση τόκων θα μειώνονταν κατά 5 δισ. Παράλληλα, βέβαια, μαζί με τα ομόλογα των εμπορικών τραπεζών κουρεύτηκε κατά 75% η αξία των ομολόγων ύψους 16 δισ. ευρώ, που είχαν ως αποθεματικά τα ασφαλιστικά ταμεία (με αποτέλεσμα δύο νέα ασφαλιστικά νομοσχέδια το 2012 και το 2013 και αναμένεται να ακολουθήσει ένα ακόμα), και των ιδιωτών ομολογιούχων, οι οποίοι ακόμη ψάχνουν να βρουν το δίκιο τους.

Μαζί με νέα μέτρα, συνολικού ύψους 28 δισ. ευρώ, η Ελλάδα υπέγραψε νέο μνημόνιο παίρνοντας και ένα νέο δάνειο ύψους 130 δισ. ευρώ. Οκτώ μήνες νωρίτερα, τον Δεκέμβριο του 2012, η Ελλάδα προχωρούσε με δανεικά ύψους 10 δισ. ευρώ στην επαναγορά ελληνικών ομολόγων ονομαστικής αξίας 30 δισ. ευρώ. Και από αυτή την κίνηση υποτίθεται ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος θα μειωνόταν κατά 20 δισ. ευρώ.

Ομως, παρά τη μείωση κατά συνολικά 120 δισ. ευρώ (που συντήρησε και την ύφεση της οικονομίας για το 2012 και το 2013), η αριθμητική του χρέους παραμένει αποκαρδιωτική. Το χρέος της Κεντρικής Κυβέρνησης για το πρώτο χρόνο του μνημονίου ισούται με το υφιστάμενο χρέος μετά από τρία χρόνια σκληρής λιτότητας.

Από ιδιωτικό έγινε δημόσιο

Η εξέλιξη αυτή έχει τη βάση της στο γεγονός ότι, ουσιαστικά, μέσα από το μνημόνιο περίπου τα τρία τέταρτα του ελληνικού χρέους από ιδιωτικό (δηλαδή προς τράπεζες και θεσμικούς) έγινε δημόσιο, μέσα από τα διμερή δάνεια με την Ε.Ε. και το ΔΝΤ. Σίγουρα όμως δεν εξαφανίστηκε. Επιπλέον, η τρύπα που άνοιξε στις εμπορικές τράπεζες από το κούρεμα των ομολόγων απαίτησε νέο δάνειο, μεγαλύτερο κατά 50 δισ. ευρώ, ώστε να μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Δεδομένο είναι ότι η περίφημη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους παραμένει ακόμη «όνειρο θερινής νυκτός», αφού η οικονομία βρίσκεται ακόμη σε βαθιά ύφεση και γίνεται ήδη λόγος για ένα νέο, περιορισμένο δάνειο, που θα συνοδεύσει το νέο μνημόνιο. Η μόνη απαλλαγή που έφεραν τα κουρέματα είναι ένα μέρος από την ελάφρυνση σε δαπάνες χρηματοδότησης του χρέους. Παρ’ όλα αυτά και σήμερα το τεράστιο ύψος του χρέους απαιτεί την εξασφάλιση πόρων, που σε ετήσια βάση από το 2012 και μετά ξεπερνούν τα 11 δισ. ευρώ, δηλαδή τα επίπεδα προ PSI.

Στο υπουργείο Οικονομικών ελπίζουν σε μια λύση που θα οδηγήσει σε ελάφρυνση των τόκων μέσω της μείωσης των επιτοκίων από το 2014, χρονιά κατά την οποία, όπως τονίζεται, τα πράγματα θα είναι πιο δύσκολα. Τούτο, διότι σε ένα χρόνο από τώρα θα έχουμε τις ίδιες ανάγκες για τη χρηματοδότηση του χρέους, αλλά δεν θα έχουμε να αναμένουμε χρήματα από την Ε.Ε., καθώς το δάνειο καταβάλλεται στην τελευταία δόση τον ερχόμενο Ιούνιο.

Πηγή: efsyn.gr