H διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και η
προσέλκυση νέων ιδιωτικών κεφαλαίων στις τράπεζες αποτελούν άμεσες
προτεραιότητες για το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, επισημαίνει
η Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΤΧΣ... Αναστασία Σακελλαρίου σε δήλωσή της
που συνοδεύει την ετήσια έκθεση του Ταμείου για το 2012, η οποία δόθηκε
την Παρασκευή στη δημοσιότητα.
Τα κυριότερα σημεία της έκθεσης είναι τα εξής, σύμφωνα με το ΑΜΠΕ:
Το κεφάλαιο του Ταμείου και οι κεφαλαιακές ενισχύσεις των συστημικών τραπεζών: Μετά τις αυξήσεις κεφαλαίου του ΤΧΣ κατά το 2012 και το 2013, με τη μορφή ομολόγων κυμαινόμενου επιτοκίου εκδόσεως Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), το καταβεβλημένο κεφάλαιο του ΤΧΣ, ανέρχεται σε Euro49.700εκ. Κατόπιν της υπογραφής των Συμβάσεων Προεγγραφής, και σύμφωνα με την επιστολή της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) για τις απαραίτητες κεφαλαιακές ενισχύσεις, το Ταμείο προέβη στις 28/5/2012 στην καταβολή ομολόγων ΕΤΧΣ ονομαστικού ποσού Euro18.000εκ ως προκαταβολή έναντι των μελλοντικών αυξήσεων κεφαλαίου των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. Αναλυτικά η Alpha Bank έλαβε Euro 1.900 εκ, η Eurobank Euro 3.970 εκ, η Τράπεζα Πειραιώς Euro 4.700 εκ και η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Euro 7.430 εκ. Στα τέλη του 2012 οι τέσσερις τράπεζες έλαβαν επιπρόσθετη κεφαλαιακή ενίσχυση από το Ταμείο, ποσού Euro 6.262 εκ.
Καταβολή των Funding Gaps: Σύμφωνα με τους ισχύοντες νόμους το Ταμείο, για 22 μήνες, από την 29/2/2012 υποχρεούται να καλύψει χρηματικά ποσά που προκύπτουν στο πλαίσιο της εξυγίανσης πιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς υπεισέρχεται προσωρινά στις αρμοδιότητες του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων & Επενδύσεων (ΤΕΚΕ). Σε αυτό το πλαίσιο το Ταμείο κατά το 2012 κατέβαλε για την εξυγίανση πέντε πιστωτικών ιδρυμάτων το ποσό των Euro 7.256εκ. Το Ταμείο κατά την 31/12/2012 εκτιμά ότι το ανακτήσιμο ποσό από την διαδικασία εκκαθάρισης θα είναι Euro 2.218εκ., καταγράφοντας απομείωση των απαιτήσεων του κατά ποσό Euro5.038εκ. Σημειώνεται ότι το Ταμείο δεν έχει αρμοδιότητα ή έλεγχο επί της διαδικασίας εκκαθάρισης, δεδομένου ότι η αρμοδιότητα ανήκει στον ειδικό εκκαθαριστή και στην εποπτεύουσα αρχή, την Τράπεζα της Ελλάδος.
Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα: Στις 31/12/2012 τα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ανέρχονταν στο ποσό των Euro 828 εκ.
Λειτουργικά έξοδα: Τα λειτουργικά έξοδα για το έτος 2012 ανήλθαν στα Euro4,9 εκ. συμπεριλαμβανομένων των εξόδων διοίκησης, των αμοιβών των συμβούλων/ελεγκτών/δικηγόρων και του προσωπικού.
Εξαγορές τραπεζών κατά το 2012 και το διανυθέν διάστημα του 2013:
- η Alpha Bank την Εμπορική,
- η Εθνική Τράπεζα το υγιές μέρος της FBB και της Probank,
- η Τράπεζα Πειραιώς το υγιές μέρος της Αγροτικής Τράπεζας, τη Γενική
Τράπεζα, τη Millennium και το ελληνικό δίκτυο της Τράπεζας Κύπρου, της
Cyprus Popular Bank (Λαϊκής), και της Ελληνικής Τράπεζας.
- Η Eurobank το Νέο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο (ΝΤΤ) και τη Νέα Proton.
Στην περίπτωση του ΝΤΤ το Ταμείο ως μοναδικός μέτοχος κατέβαλε το μετοχικό κεφάλαιο ποσού Euro500εκ και κάλυψε, αντί του ΤΕΚΕ, το χρηματοδοτικό άνοιγμα ( funding gap) ποσού Euro 3.960 εκ κατόπιν απόφασης της ΤτΕ. Στην περίπτωση της Νέας Proton το Ταμείο, ως ο μοναδικός μέτοχος της εν λόγω τράπεζας, προχώρησε το 2012 σε πλήρη κάλυψη της επιπρόσθετης κεφαλαιακής ενίσχυσης της τράπεζας κατά Euro 295 εκ, ούτως ώστε η Νέα Proton να πληροί τις κεφαλαιακές απαιτήσεις όπως ορίζονται από την ΤτΕ.
Εταιρική Διακυβέρνηση: Η Εκτελεστική Επιτροπή είναι τριμελής. Η Εκτελεστική Επιτροπή είναι αρμόδια για την προπαρασκευή του έργου και την υλοποίηση των αποφάσεων του Γενικού Συμβουλίου. Το Γενικό Συμβούλιο είναι πενταμελές (δύο ανεξάρτητα μέλη θα προστεθούν στο Γενικό Συμβούλιο) και είναι αρμόδιο για την επίβλεψη της άσκησης των εξουσιών και αρμοδιοτήτων του Ταμείου, καθώς και για τον έλεγχο της διοίκησης και των δραστηριοτήτων του. Η Επιτροπή Ελέγχου επικουρεί το Γενικό Συμβούλιο στην εκπλήρωση των εποπτικών αρμοδιοτήτων του για τη διαδικασία χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, την αποτελεσματικότητα του εσωτερικού ελέγχου, το διορισμό των εξωτερικών ελεγκτών, την αμοιβή και την ανεξαρτησία τους καθώς και τη διαδικασία του ΤΧΣ για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης με τους νόμους, τους κανονισμούς και τον κώδικα δεοντολογίας.
Οι ενέργειες του ΤΧΣ το 2012 είχαν ως αποτέλεσμα την επιτυχή Ανακεφαλαιοποίηση των Συστημικών Τραπεζών το 2013: Κατόπιν των αυξήσεων κεφαλαίων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών το 2013 το ποσοστό του Ταμείου επί του μετοχικού τους κεφαλαίου διαμορφώθηκε ως εξής: Εθνική Τράπεζας της Ελλάδος: 84,35%, Τράπεζα Πειραιώς: 81,01%, Alpha Bank: 83,71% και Eurobank: 93,55%.
Προτεραιότητες για το 2013:
α) Σχέδια αναδιάρθρωσης συστημικών τραπεζών
Σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων, οι τράπεζες που λαμβάνουν κεφαλαιακή ενίσχυση δεσμεύονται να προβούν σε αναδιάρθρωση, βάσει 5-ετούς σχεδίου αναδιάρθρωσης, το οποίο εγκρίνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Directorate-General for Competition).
β) Ιδιωτικοποίηση της Eurobank
Κατόπιν της υπογραφής συμφωνίας για την εξαγορά των ΝΤΤ και Νέα Proton ο διευρυμένος όµιλος της Eurobank ενισχύει τη στρατηγική της θέση στο ελληνικό τραπεζικό σύστηµα και την ελκυστικότητα της ως επενδυτική πρόταση, διευκολύνοντας τη µελλοντική της ιδιωτικοποίηση προς όφελος του ∆ηµοσίου και της ελληνικής οικονοµίας. Τους επόμενους μήνες το Ταμείο θα προετοιμάσει το έδαφος για την επιστροφή της Eurobank σε ιδιωτικό καθεστώς, μεριμνώντας για την αποτελεσματική λειτουργία της τράπεζας με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και εξασφαλίζοντας ότι η διοίκηση της Eurobank θα προετοιμάσει την τράπεζα για μια αποτελεσματική ιδιωτικοποίηση είτε μέσω ιδιωτικής τοποθέτησης ή μέσω τοποθέτησης στην αγορά.
Όπως δήλωσε η κ. Σακελλαρίου «το Ταμείο ολοκλήρωσε επιτυχώς και εντός του χρονοδιαγράμματος, την ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας των πιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς και μία σειρά επιπρόσθετων δραστηριοτήτων όπως η υπογραφή του Πλαισίου Συνεργασίας με τις συστημικές τράπεζες, η έγκριση των Προγραμμάτων Διαχείρισης Παθητικού των τραπεζών και οι εγκρίσεις για την απόκτηση των μεταβατικών πιστωτικών ιδρυμάτων και των υγιών μερών των υπό εκκαθάριση τραπεζών από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Κύριος στόχος του Ταμείου παραμένει η διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, με άμεση προτεραιότητα να αποτελεί την προσέλκυση νέων ιδιωτικών κεφαλαίων στις τράπεζες».
Τα κυριότερα σημεία της έκθεσης είναι τα εξής, σύμφωνα με το ΑΜΠΕ:
Το κεφάλαιο του Ταμείου και οι κεφαλαιακές ενισχύσεις των συστημικών τραπεζών: Μετά τις αυξήσεις κεφαλαίου του ΤΧΣ κατά το 2012 και το 2013, με τη μορφή ομολόγων κυμαινόμενου επιτοκίου εκδόσεως Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), το καταβεβλημένο κεφάλαιο του ΤΧΣ, ανέρχεται σε Euro49.700εκ. Κατόπιν της υπογραφής των Συμβάσεων Προεγγραφής, και σύμφωνα με την επιστολή της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) για τις απαραίτητες κεφαλαιακές ενισχύσεις, το Ταμείο προέβη στις 28/5/2012 στην καταβολή ομολόγων ΕΤΧΣ ονομαστικού ποσού Euro18.000εκ ως προκαταβολή έναντι των μελλοντικών αυξήσεων κεφαλαίου των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. Αναλυτικά η Alpha Bank έλαβε Euro 1.900 εκ, η Eurobank Euro 3.970 εκ, η Τράπεζα Πειραιώς Euro 4.700 εκ και η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Euro 7.430 εκ. Στα τέλη του 2012 οι τέσσερις τράπεζες έλαβαν επιπρόσθετη κεφαλαιακή ενίσχυση από το Ταμείο, ποσού Euro 6.262 εκ.
Καταβολή των Funding Gaps: Σύμφωνα με τους ισχύοντες νόμους το Ταμείο, για 22 μήνες, από την 29/2/2012 υποχρεούται να καλύψει χρηματικά ποσά που προκύπτουν στο πλαίσιο της εξυγίανσης πιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς υπεισέρχεται προσωρινά στις αρμοδιότητες του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων & Επενδύσεων (ΤΕΚΕ). Σε αυτό το πλαίσιο το Ταμείο κατά το 2012 κατέβαλε για την εξυγίανση πέντε πιστωτικών ιδρυμάτων το ποσό των Euro 7.256εκ. Το Ταμείο κατά την 31/12/2012 εκτιμά ότι το ανακτήσιμο ποσό από την διαδικασία εκκαθάρισης θα είναι Euro 2.218εκ., καταγράφοντας απομείωση των απαιτήσεων του κατά ποσό Euro5.038εκ. Σημειώνεται ότι το Ταμείο δεν έχει αρμοδιότητα ή έλεγχο επί της διαδικασίας εκκαθάρισης, δεδομένου ότι η αρμοδιότητα ανήκει στον ειδικό εκκαθαριστή και στην εποπτεύουσα αρχή, την Τράπεζα της Ελλάδος.
Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα: Στις 31/12/2012 τα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ανέρχονταν στο ποσό των Euro 828 εκ.
Λειτουργικά έξοδα: Τα λειτουργικά έξοδα για το έτος 2012 ανήλθαν στα Euro4,9 εκ. συμπεριλαμβανομένων των εξόδων διοίκησης, των αμοιβών των συμβούλων/ελεγκτών/δικηγόρων και του προσωπικού.
Εξαγορές τραπεζών κατά το 2012 και το διανυθέν διάστημα του 2013:
- η Alpha Bank την Εμπορική,
- η Εθνική Τράπεζα το υγιές μέρος της FBB και της Probank,
- η Τράπεζα Πειραιώς το υγιές μέρος της Αγροτικής Τράπεζας, τη Γενική
Τράπεζα, τη Millennium και το ελληνικό δίκτυο της Τράπεζας Κύπρου, της
Cyprus Popular Bank (Λαϊκής), και της Ελληνικής Τράπεζας.
- Η Eurobank το Νέο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο (ΝΤΤ) και τη Νέα Proton.
Στην περίπτωση του ΝΤΤ το Ταμείο ως μοναδικός μέτοχος κατέβαλε το μετοχικό κεφάλαιο ποσού Euro500εκ και κάλυψε, αντί του ΤΕΚΕ, το χρηματοδοτικό άνοιγμα ( funding gap) ποσού Euro 3.960 εκ κατόπιν απόφασης της ΤτΕ. Στην περίπτωση της Νέας Proton το Ταμείο, ως ο μοναδικός μέτοχος της εν λόγω τράπεζας, προχώρησε το 2012 σε πλήρη κάλυψη της επιπρόσθετης κεφαλαιακής ενίσχυσης της τράπεζας κατά Euro 295 εκ, ούτως ώστε η Νέα Proton να πληροί τις κεφαλαιακές απαιτήσεις όπως ορίζονται από την ΤτΕ.
Εταιρική Διακυβέρνηση: Η Εκτελεστική Επιτροπή είναι τριμελής. Η Εκτελεστική Επιτροπή είναι αρμόδια για την προπαρασκευή του έργου και την υλοποίηση των αποφάσεων του Γενικού Συμβουλίου. Το Γενικό Συμβούλιο είναι πενταμελές (δύο ανεξάρτητα μέλη θα προστεθούν στο Γενικό Συμβούλιο) και είναι αρμόδιο για την επίβλεψη της άσκησης των εξουσιών και αρμοδιοτήτων του Ταμείου, καθώς και για τον έλεγχο της διοίκησης και των δραστηριοτήτων του. Η Επιτροπή Ελέγχου επικουρεί το Γενικό Συμβούλιο στην εκπλήρωση των εποπτικών αρμοδιοτήτων του για τη διαδικασία χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, την αποτελεσματικότητα του εσωτερικού ελέγχου, το διορισμό των εξωτερικών ελεγκτών, την αμοιβή και την ανεξαρτησία τους καθώς και τη διαδικασία του ΤΧΣ για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης με τους νόμους, τους κανονισμούς και τον κώδικα δεοντολογίας.
Οι ενέργειες του ΤΧΣ το 2012 είχαν ως αποτέλεσμα την επιτυχή Ανακεφαλαιοποίηση των Συστημικών Τραπεζών το 2013: Κατόπιν των αυξήσεων κεφαλαίων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών το 2013 το ποσοστό του Ταμείου επί του μετοχικού τους κεφαλαίου διαμορφώθηκε ως εξής: Εθνική Τράπεζας της Ελλάδος: 84,35%, Τράπεζα Πειραιώς: 81,01%, Alpha Bank: 83,71% και Eurobank: 93,55%.
Προτεραιότητες για το 2013:
α) Σχέδια αναδιάρθρωσης συστημικών τραπεζών
Σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων, οι τράπεζες που λαμβάνουν κεφαλαιακή ενίσχυση δεσμεύονται να προβούν σε αναδιάρθρωση, βάσει 5-ετούς σχεδίου αναδιάρθρωσης, το οποίο εγκρίνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Directorate-General for Competition).
β) Ιδιωτικοποίηση της Eurobank
Κατόπιν της υπογραφής συμφωνίας για την εξαγορά των ΝΤΤ και Νέα Proton ο διευρυμένος όµιλος της Eurobank ενισχύει τη στρατηγική της θέση στο ελληνικό τραπεζικό σύστηµα και την ελκυστικότητα της ως επενδυτική πρόταση, διευκολύνοντας τη µελλοντική της ιδιωτικοποίηση προς όφελος του ∆ηµοσίου και της ελληνικής οικονοµίας. Τους επόμενους μήνες το Ταμείο θα προετοιμάσει το έδαφος για την επιστροφή της Eurobank σε ιδιωτικό καθεστώς, μεριμνώντας για την αποτελεσματική λειτουργία της τράπεζας με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και εξασφαλίζοντας ότι η διοίκηση της Eurobank θα προετοιμάσει την τράπεζα για μια αποτελεσματική ιδιωτικοποίηση είτε μέσω ιδιωτικής τοποθέτησης ή μέσω τοποθέτησης στην αγορά.
Όπως δήλωσε η κ. Σακελλαρίου «το Ταμείο ολοκλήρωσε επιτυχώς και εντός του χρονοδιαγράμματος, την ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας των πιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς και μία σειρά επιπρόσθετων δραστηριοτήτων όπως η υπογραφή του Πλαισίου Συνεργασίας με τις συστημικές τράπεζες, η έγκριση των Προγραμμάτων Διαχείρισης Παθητικού των τραπεζών και οι εγκρίσεις για την απόκτηση των μεταβατικών πιστωτικών ιδρυμάτων και των υγιών μερών των υπό εκκαθάριση τραπεζών από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Κύριος στόχος του Ταμείου παραμένει η διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, με άμεση προτεραιότητα να αποτελεί την προσέλκυση νέων ιδιωτικών κεφαλαίων στις τράπεζες».