Tαμείο Ανάκαμψης με περιστρεφόμενες πόρτες συμβούλων - προμηθευτών σε μικρογραφία; ΚΕΕΛΠΝΟ σε... φωτοτυπία; Το μέλλον θα δείξει ποιος είναι ο χαρακτηρισμός που ταιριάζει καλύτερα στα Ελληνικά Ταχυδρομεία, αλλά, προς το παρόν, τα ΕΛΤΑ έχουν βαλθεί να αποδείξουν ότι κατάφεραν να πάνε πολλά «γαλάζια γράμματα», σκορπώντας στον αέρα την προίκα των 280 εκατομμυρίων ευρώ που έδωσαν πριν από δύο χρόνια οι φορολογούμενοι πολίτες.
Απευθείας αναθέσεις. Διαγωνισμοί με «συλλογή προσφορών». Ανοικτοί διαγωνισμοί με μόνον έναν υποψήφιο. Σύμβουλοι που παίρνουν ανάθεση για μελέτες και γίνονται ακριβοπληρωμένα στελέχη. Διευθυντές που πολλαπλασιάζονται ως η άμμος της θαλάσσης. Προσωπικό που μετά την πόρτα της εθελουσίας εξόδου βλέπει τώρα την πόρτα των μεταθέσεων. Τα ΕΛΤΑ σε απόλυτο βέρτιγκο και μια κυβέρνηση που προσπαθεί ακόμη να δείξει ότι δεν γνωρίζει τίποτε για τον «φόνο». Στον ρόλο τού «δεν ήξερα τίποτε», αυτή τη φορά, ένας άλλος Κυριάκος, ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Πιερρακάκης, που προσπαθεί εναγωνίως να κρατήσει αποστάσεις και διαψεύδεται από τις εξελίξεις.
Οταν ξεκίνησε το ντόμινο των εξελίξεων στα ΕΛΤΑ, με αφορμή τις δεκάδες συμβάσεις στον διαγραφέντα από τη Ν.Δ. βουλευτή Ανδρέα Πάτση, ο κ. Πιερρακάκης κυκλοφόρησε ένα «non-paper». Εκεί απέδιδε σκοπιμότητες στον ΣΥΡΙΖΑ και κατέληγε: «Ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα, οι απαντήσεις έχουν ήδη δοθεί από τα ΕΛΤΑ και το Υπερταμείο». Προφανώς, ο υπουργός θεώρησε απάντηση την παραίτηση (25/10/22), «για λόγους ευθιξίας», του έως τότε διευθύνοντος συμβούλου των ΕΛΤΑ, Γ. Κωνσταντόπουλου. Δύο μέρες αργότερα, όμως, απεδείχθη ότι οι απαντήσεις δεν είχαν «ήδη δοθεί».
Αργά το βράδυ προχθές, το Υπερταμείο ανακοίνωσε ότι τοποθετείται προσωρινή διοίκηση 90 ημερών στα ΕΛΤΑ. Στο περιθώριο αυτής της ανακοίνωσης, έπεφτε και η δεύτερη «βόμβα» της απομάκρυνσης του δεύτερου ισχυρού προσώπου στα ΕΛΤΑ μετά τον Γ. Κωνσταντόπουλο: «Ο κ. Βασίλης Μπαλούρδος, εντεταλμένος σύμβουλος των ΕΛΤΑ, ενημέρωσε ότι δεν επιθυμεί να ανανεωθεί η θητεία του».
Η θητεία του διδύμου Κωνσταντόπουλου - Μπαλούρδου, βέβαια, είχε λήξει από τον περασμένο Αύγουστο. Εξι μήνες νωρίτερα, τον Μάιο, είχε λήξει και η θητεία του διοικητικού συμβουλίου της θυγατρικής «ΕΛΤΑ Courier», στο οποίο επίσης συμμετείχαν. Παρέμεναν όμως και, σε όσους ρωτούσαν, διόλου έδειχναν ότι «δεν επιθυμούν ανανέωση θητείας». Οσο για τον κ. Πιερρακάκη, που λέει ότι δεν έχει εμπλοκή με τα ΕΛΤΑ, τον διαψεύδουν οι αναρτημένες στη Διαύγεια αποφάσεις του υπουργείου του. Με μία από αυτές, τον περασμένο Μάρτιο, δίνει προέγκριση στο Τεχνικό Δελτίο Προτεινόμενης Πράξης, με τίτλο: «Ψηφιακός Μετασχηματισμός των ΕΛΤΑ Α.Ε».
Το ίδιο δηλώνει και το Δελτίο Τύπου από τον Νοέμβριο του 2020 που είναι ακόμη αναρτημένο στον ιστότοπο του υπουργείου του και έχει τον αισιόδοξο τίτλο «Τα ΕΛΤΑ γυρίζουν σελίδα και συνεχίζουν να επιτελούν το έργο τους», όπου το αγαπημένο παιδί της κυβέρνησης διαβεβαιώνει ότι υπάρχει σχέδιο μετασχηματισμού των ΕΛΤΑ, με βασικούς άξονες τις δράσεις που αποδείχθηκαν θρυαλλίδες για τη σημερινή κατάρρευση: Τον «ψηφιακό μετασχηματισμό της εταιρείας», την «αναδιάρθρωση της οργανωτικής δομής» και ,κυρίως, την «ανάπτυξη νέας πολιτικής προμηθειών».
Τι ακολούθησε;
▇ Μέσα στο 2020, αυξάνεται το μετοχικό κεφάλαιο των ΕΛΤΑ κατά 100 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το Δημόσιο δίνει ακόμη 182,5 εκατομμύρια ως το υπόλοιπο του καθαρού κόστους παροχής καθολικής υπηρεσίας για τις χρήσεις 2013-2021.
▇ Ομως, οι δείκτες ποιότητας παίρνουν τον κατήφορο στο βασικό έργο των ΕΛΤΑ, τη διακίνηση αλληλογραφίας. Ενώ, το 2020, το 89,8% των επιστολών εσωτερικού έφθαναν στον προορισμό τους την τρίτη μέρα μετά την κατάθεση, το ποσοστό πέφτει στο 66,6%, το 2021. Στην αλληλογραφία εξωτερικού, μόλις το 3,2% της εισερχόμενης αλληλογραφίας φθάνει την τρίτη μέρα (8,1% το 2020), ενώ για την εξερχόμενη από τη χώρα το ποσοστό μειώνεται από το 29% στο 21,8%. Την πέμπτη μέρα έχει φθάσει μόλις το 21,5% της εισερχόμενης (26,2% το 2020).
▇ Παρά τις οικονομικές «ενέσεις», τα αποτελέσματα προ φόρων του 2021 είναι ζημίες 134,7 εκατομμύρια, έναντι ζημιών 27,9 εκατ. το 2020. Αποδίδονται στη μείωση του τζίρου (299,5 εκατ., έναντι 318,5 το 2020) αλλά και στις δαπάνες 112,2 εκατομμυρίων για την εθελούσια έξοδο 2.000 υπαλλήλων. Η διοίκηση υπόσχεται, πάντως, επιστροφή στην κερδοφορία από το 2022, αλλά δεν θα είναι εδώ η ίδια για να το επιβεβαιώσει.
Προμήθειες
Σύμφωνα με τον νόμο για την εξυγίανση των ΕΛΤΑ που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο του 2020, το Δ.Σ. της εταιρείας θα έπρεπε μέσα σε 4 μήνες να εγκρίνει νέο Κανονισμό Προμηθειών. Αυτό ουδέποτε έγινε και η διοίκηση έκτοτε αναθέτει προμήθειες, επικαλούμενη άλλοτε τον νόμο περί δημοσίων συμβάσεων 4412/2016 ή αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου κατά το δοκούν. Το αποτέλεσμα;
▶ Πλήθος έργων έως το όριο των 430.000 ευρώ ανατίθενται με απευθείας αναθέσεις είτε με τη μέθοδο της «συλλογής προσφορών». Η μέθοδος αυτή προβλέπεται στον ν. 4412, αλλά επιβάλλει διαπραγματεύσεις με τουλάχιστον τρεις υποψηφίους και άλλες δικλίδες ασφαλείας. Σε συγκεκριμένα έργα, όπως εκείνο για «Εγκατάσταση Συστημάτων smart lockers» και «Συμβουλευτικές υπηρεσίες κάλυψης θέσεων συμβούλων/ειδικών συνεργατών» καταθέτουν προσφορά μόνον δύο από τις τρεις εταιρείες που προσκλήθηκαν. Σχετικά έγραφε η «Εφ.Συν.» στις 4/3/2022 («Επικερδείς ασάφειες σε ΕΛΤΑ-ΕΥΔΑΠ»).
▶ Τον Ιανουάριο του 2020, εταιρεία συμβούλων αναλαμβάνει με απευθείας ανάθεση τον σχεδιασμό Γραφείου Διαχείρισης Μετασχηματισμού. Λαμβάνει αμοιβή 20.000 ευρώ, αλλά ο ιδιοκτήτης της εμφανίζεται αμέσως μετά ως συνεργάτης-σύμβουλος, με μηνιαίο μισθό συνολικού κόστους 70.000 ευρώ για 15 μήνες.
▶ Η ταρίφα των 4.631 ευρώ μηνιαίως ισχύει γενικώς και εφαρμόζεται αφειδώς, όπως έγραψε η «Εφ.Συν.», τον Δεκέμβριο του 2021, για γενικό διευθυντή του οποίου η θητεία έληγε 6 μήνες αργότερα, αλλά ανανεώθηκε προκαταβολικά και χωρίς προκήρυξη, όπως όριζε επίσης ο νόμος 4758. Με τον ίδιο τρόπο, ανανεώνονται άλλες θητείες ή προσλαμβάνονται «από το παράθυρο» νέα στελέχη.
▶ Μεγάλος αριθμός προμηθειών γίνεται μεν με «ανοικτό διαγωνισμό», αλλά καταλήγει με το να εμφανίζεται μόνος ένας υποψήφιος. Χαρακτηριστική τέτοια περίπτωση είναι το έργο «Συμβουλευτικές Υπηρεσίες αναφορικά με την Υλοποίηση του Επιχειρησιακού μετασχηματισμού των ΕΛΤΑ» που αναλαμβάνει η PricewaterhouseCoopers (PWC), με συνολικό κόστος 5 εκατομμύρια ευρώ και δυνατότητα επέκτασης. Εννοείται ότι, με βάση τη μελέτη αυτή, θα έβγαιναν μεγάλες προμήθειες. Ακούγονταν ποσά που ξεπερνούν τα 65 εκατομμύρια ευρώ, πριν βγουν στην επιφάνεια τα φαινόμενα με τη διαχείριση του Ταμείου Ανάκαμψης, όπου οι σύμβουλοι αναλαμβάνουν μετά και την εκτέλεση του τελικού έργου.
▶ H PWC αναλαμβάνει, επίσης, έργα 380.000 ευρώ, μετά το φιάσκο της κυβερνοεπίθεσης στα ΕΛΤΑ, τον Μάρτιο του 2022. Για την τεράστια διαρροή δεδομένων, ουδείς κρίθηκε υπεύθυνος, ενώ απειλείται τεράστιο πρόστιμο από την ΑΔΑΕ.
▶ Συμβάσεις συνολικού κόστους εκατομμυρίων ευρώ παρατείνονται χωρίς να γίνει διαγωνισμός, επικαλούμενες διατάξεις για την προστασία από τον κορονοϊό. Τέτοιες συμβάσεις αφορούν την ενοικίαση εργαζομένων αλλά και την παροχή υπηρεσιών φύλαξης και καθαριότητας σε διάφορες περιοχές όπου δραστηριοποιούνται τα ΕΛΤΑ.
▶ Ανάλογα φαινόμενα καταγράφονται και στη θυγατρική των ΕΛΤΑ για τις Ταχυμεταφορές. Ενδεικτική είναι η ανάθεση συμβουλευτικών υπηρεσιών από τον διευθύνοντα σύμβουλο σε εταιρεία που ανήκει σε υφιστάμενό του διευθυντή.
Ολα τα παραπάνω, καλύπτονταν από ένα σκοτεινό πέπλο, μέχρι την ώρα που ξεκινούν οι πρόσφατες αποκαλύψεις. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι στην προχθεσινή ανακοίνωσή του το Υπερταμείο ανήγγειλε προσωρινό διοικητικό συμβούλιο οκτώ ατόμων, αφήνοντας δηλαδή κενή την ένατη θέση, την οποία κάλυπτε πρόσωπο από την αγορά της Πληροφορικής, ο Βασίλης Μονογυιός. Ο οποίος, όμως, είχε παραιτηθεί από το Δ.Σ., στις 7/10/2022. Ισως έπαιξε ρόλο το γεγονός ότι ο κ. Μονογυιός ήταν πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου των ΕΛΤΑ για θέματα Προμηθειών, που υποτίθεται ότι είχε συσταθεί από το 2021.
Αντιδράσεις ΣΥΡΙΖΑ και Πιερρακάκη για την «κοινωνία των απευθείας αναθέσεων»
Αλυσιδωτές αντιδράσεις προκάλεσε το δημοσίευμα της «Εφ.Συν.» για τις απευθείας αναθέσεις της Κοινωνίας της Πληροφορίας, μονοπρόσωπης ανώνυμης εταιρείας που εποπτεύεται από τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη.
«Οι αποκαλύψεις της “Εφ.Συν.” για τον πακτωλό απευθείας αναθέσεων και κλειστών διαγωνισμών της Κοινωνίας της Πληροφορίας ΜΑΕ, η οποία σε μια τριετία έχει δώσει 475 συμβάσεις ύψους 26 εκατ. €, είναι άλλη μια ψηφίδα στα 7,5 δισ. € που έχει μοιράσει με αυτές τις διαδικασίες η κυβέρνηση Μητσοτάκη», σχολίασε ο τομεάρχης Ψηφιακής Διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ Μάριος Κάτσης. Ο ίδιος υπενθύμισε ότι το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης «έβγαλε σχεδόν όλη του τη θητεία υπό καθεστώς εξαίρεσης από τους κανόνες όλων των κείμενων εθνικών και ενωσιακών διατάξεων περί δημοσίων συμβάσεων με 8 συνεχείς παρατάσεις της ΠΝΠ του Covid έως και 30/9/2022» και κατέληξε ότι ο υπουργός κ. Πιερρακάκης «χρωστάει απαντήσεις και δεν μπορεί να κρύβεται πίσω από διαρροές».
Ο υπουργός απάντησε ότι «οι εν λόγω αναθέσεις κατά βάση αφορούν είτε πλατφόρμες, που συνιστούν υπηρεσίες του gov.gr οι οποίες προστίθενται καθημερινά στην Ενιαία Ψηφιακή Πύλη με στόχο τη διευκόλυνση του πολίτη, είτε ειδικές ανάγκες της εποχής Covid-19, οι οποίες έπρεπε να υλοποιηθούν μέσα σε λίγες εβδομάδες, όπως η πλατφόρμα εμβολιασμού της χώρας».
Ο Μάριος Κάτσης του ΣΥΡΙΖΑ επέμεινε ότι η απάντηση του Κυριάκου Πιερρακάκη αποτελεί υπεκφυγή και επανήλθε με νέα ερωτήματα. Μεταξύ άλλων ζητάει να μάθει «τι ποσοστό του συνόλου των συμβάσεων του υπουργείου και των εποπτευόμενων φορέων του είναι με τη διαδικασία των απευθείας αναθέσεων και των κλειστών διαγωνισμών, που οφείλουν να χρησιμοποιούνται σε εξαιρετικές περιπτώσεις όπως ορίζει ο νόμος και όχι η ΠΝΠ του Covid-19 που έχει παρατείνει πολλάκις;».
Ο υπουργός στην απάντησή του πρακτικά επανέλαβε τα περί «κατάστασης εξαίρεσης» και υποστήριξε ότι τηρήθηκε απαρέγκλιτα η νομοθεσία για τις δημόσιες συμβάσεις. Βέβαια ο νόμος 4412/2016 αναθεωρήθηκε από την κυβέρνηση Μητσοτάκη ώστε να αυξηθεί το ανώτατο ποσό για απευθείας αναθέσεις από τις 20.000 στις 30.000 ευρώ για προμήθειες και στις 60.000 ευρώ για δημόσια έργα, ενώ και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων έχει εκφράσει επανειλημμένα τον προβληματισμό της για την κατάχρηση των «κατά παρέκκλιση ρυθμίσεων», με επίκληση στις επείγουσες συνθήκες της πανδημίας.
Πηγή: https://www.efsyn.gr
